بررسی موتیف "أرض" در رمان "الحرب فی برّ مصر" از یوسف القعید

"موتیف" یکی از پربسامدترین واژگان نقد ادبی معاصر به تکرار موسیقی­وار و نظام­مند برخی از سازه­ها از قبیل جمله، عبارت، واژه، اصطلاح در متن اطلاق می­شود که در شکل­دهی به محتوا و سبک اثر نقش دارد. در متون روایی با شناخت موتیف می­توان به درون­مایه و سبک اثر پی­برد و همچنین به­کارگیری موتیف روشی برای ایجاد انسجام و پیوستگی در متن است. پژوهش حاضر در تلاش است موتیف "أرض" (زمین)، جلوه‌ها و کارکردهای آن را در رمان مشهور "الحرب فی برّ مصر" از رمان نویس مصری "یوسف قعید" مورد بررسی قرار دهد تا دلالت­های زیرین آن و کارکرد و نقشی که در رمان ایفا می­کند را کشف نماید. این پژوهش با اتکاء بر روش توصیفی­ – تحلیلی در سه محور به بررسی کارکرد موتیف أرض در رمان می­پردازد. نتیجه نشان می­دهد قعید در رمان مزبور این موتیف را به شکلی سازمان­یافته در تمامی بخش­های رمان قرار داده و دیدگاه راویان داستان با این موضوع گره خورده است و هر راوی ایده خاص خود را از أرض ارائه می­دهد که جمعاً باعث شکل­گیری مفهوم واحدی می­گردد و آن ارزش حیاتی زمین برای شخصیت­های رمان است.